boommarter
De boommarter is een van de moeilijkst waarneembare soorten, en tevens een van de meest beschermde soorten van Flevoland. Vanwege het feit dat de boommarterpopulatie in Nederland onder druk staat, is het zinvol om al in een vroegtijdig stadium van ruimtelijke ontwikkelingsplannen in en om de boommartergebieden rekening te houden met de wensen van de soort.
ijsvogel
De prachtig blauwgekleurde ijsvogel is een van onze mooiste watergebonden vogels. IJsvogels jagen op kleine visjes, die ze duikend vangen en dan zittend op een overhangende tak naar binnen werken. Ook voor het broeden zijn ze graag in de buurt van het water in een bosrijke omgeving. Het liefst graven ze hun nest - een steile nestgang van een halve meter lengte met een nestkamer aan het eind - in een steile wand in de oever. Dat zijn veilige plekken voor nestrovers zoals vossen.
Landschapsbeheer helpt de ijsvogel, door ijsvogelwanden aan te leggen en te onderhouden. De wanden moeten niet te sterk begroeid raken, zodat de nestopening vrij blijft en roofdieren er niet bij kunnen komen. Op diverse plaatsen zetten vrijwiliigers zich hiervoor jaarlijks in. En met succes! In het Wisentbos in Dronten en in Biddinghuizen worden regelmatig ijsvogels gezien bij de broedwanden. Omdat ijsvogels erg verstoringsgevoelig zijn is het goed om op afstand van de nesten te blijven en de mooie vogels niet te verontrusten. Als iedereen daarbij een handje helpt, kunnen we samen van deze prachtige verschijning blijven genieten. Handleiding aanleg ijsvogelwand
IJsvogels houden niet van ijs...
Zijn de winters enkele jaren achtereen vrij zacht dan neemt het aantal broedende ijsvogels sterk toe. Met enkele strenge winters zijn we vaak weer terug bij af: Ijsvogels zijn, anders dan hun naam doet vermoeden, erg gevoelig voor vorst omdat ze dan niet bij hun eten kunnen komen.
orchideeën
Orchideeën in Flevoland? Veel mensen zullen in eerste instantie denken aan de Orchideeënhoeve in Luttelgeest, maar een ieder die regelmatig in Flevoland wandelt, zal juist denken aan de wilde orchideeën die in Flevoland groeien. Op de zware kleigronden komen nauwelijks orchideeën voor. Orchideeën moet je dus zoeken op de zandige delen van Flevoland. Enerzijds nabij de oude stranden en zandplaten van de Zuiderzee en anderzijds op het modernere opgespoten zand vaak in de buurt van steden, dijken of spoorlijnen. De geschiedenis van Flevoland bepaalt dus voor een belangrijk deel de plekken waar orchideeën verwacht mogen worden.
De bebouwde kom van Almere, Lelystad en Zeewolde is rijk aan rietorchissen. Vooral langs de oevers van waterlopen is het voor deze moerassoort vochtig genoeg om te overleven. De oevers worden regelmatig gemaaid omdat vooral de overgang van riet naar grasland aantrekkelijk is voor de rietorchis. In de hoge rietkraag krijgt de rietorchis namelijk te weinig zonlicht om goed te groeien en het grasveld wordt te vaak gemaaid om succesvol te overleven. Het aantal bloeiende rietorchissen lijkt ook sterk af te hangen van de strengheid van de winter. De milde winter van 2013-2014 heeft ervoor gezorgd dat op alle groeiplaatsen waar het aantal bloeiende planten wordt gevolgd een sterke toename heeft plaatsgevonden.
De brede wespenorchis is waarschijnlijk de meest algemene orchidee van Flevoland. In bossen, wegbermen met laanbomen en erfbeplantingen zijn vaak wespenorchissen te vinden. De bloeiwijze bestaat uit pastelkleurige bloemen die weinig opvallend zijn, maar wie de moeite neemt ze van dichtbij te bekijken ontdekt een bijzonder fraaie bloeiwijze. Alle orchideeën behoren tot de beschermde soorten van de Flora- en faunawet, maar de brede wespenorchis valt onder de laagst beschermde categorie. Het maaien van deze soort gedurende de bloeiperiode mag zonder de wet te overtreden. En soms krijg je de indruk dat de grootste planten juist op deze locaties staan….
Een orchidee in opkomst is de bijenorchis. Een schitterende orchidee, waar dan ook vaak mooie foto’s van worden gemaakt. Wie nog nooit een bijenorchis gezien heeft, moet zich wel realiseren dat het een kleine orchidee is. Ondanks de mooie bloem valt de soort daarom weinig op. De bijenorchis is te vinden in kalkrijke graslanden die een à twee keer per jaar gemaaid worden. In Flevoland betekent dat over het algemeen dat de soort in wegbermen staat. In de bermen van de Noordoostpolder volgt Evert de Boer de situatie al enkele jaren. In de afgelopen jaren is de populatie daar gestegen van 13 exemplaren in 2009 naar 53 exemplaren in 2014.
Vooral in de bossen van de Noordoostpolder komt de grote keverorchis voor, met name in bossen met een dunne strooisellaag. De twee grote, tegenoverstaande eironde bladeren vallen veel meer op dan de kleine lichtgroene bloemen. Zoals de naam al zegt, hebben deze de vorm van een insect. Bestuiving vindt dan ook vooral via insecten plaats, die aangelokt worden door deze ‘soortgenoten’.
Op voedselarme, kalkarme tot zure grond kan de welriekende nachtorchis verwacht worden. Een grondsoort die vooral rond het Kuinderbos met zijn veenlaag voorkomt. Dit is dan ook de plek waar deze plant gevonden is. Helaas vallen deze zeldzame soorten vaak ten prooi aan verzamelaars. Het uitscheppen van orchideeën gebeurt regelmatig en zeker als bedacht wordt dat deze planten zelden in een tuin aanslaan, maakt dat zo’n gebeurtenis extra triest.
Op voedselarme, meer kalkrijke en vochtige omstandigheden kan juist weer de moeraswespenorchis gevonden worden. In Flevoland zijn maar enkele locaties van deze soort bekend zoals o.a. de plek in de Oostvaardersplassen waar jaarlijks het Vogelfestival wordt gehouden. En hij groeit in de bermen van de NOP.
Hondskruid is een van de meest recente vondsten in Flevoland met nu een groeiplaats op het industrieterrein van Almere. Welke soort gaat ons nog meer verrassen?
rugstreeppad
In april zijn de rugstreeppadden op veel plaatsen in Flevoland weer ontwaakt. Al van grote afstand is het luide geroep van de paddenmannen volop te horen. Vanaf het moment dat de avond valt tot diep in de nacht is het geluid niet te missen. Het ratelende gekwaak is tot op een kilometer afstand te horen en trekt soortgenoten uit de wijde omgeving aan. De paartijd is begonnen!
De rugstreeppad begint pas laat aan de voortplanting. Zo rond half april trekt hij vanuit zijn overwinteringlocatie (soms wel een meter diep onder de grond) naar het voortplantingswater. Eenmaal in het water aangekomen laten de mannetjes al zittende in het ondiepe water hun luide roep horen. Zij hebben een reusachtige kwaakblaas waarmee ze een enorme herrie kunnen produceren. De beste avonden om de rugstreeppad te horen zijn warme, zwoele of broeierige avonden in april tot juni. Op deze avonden zijn de rugstreeppadden vaak lang actief en dus goed te vinden.
In Europa is het beestje zeldzaam, maar in de polder is deze Rode Lijstsoort geen onbekende in de poelen op zandige bouwterreinen of boerenerven.
Veel meer info is ook te lezen op de site van Ravon
zwaluwen
Zwaluwen zijn formidabele insectenbestrijders: 1 zwaluw eet wel 50.000 vliegen, muggen en andere insecten per week! Stel u eens voor hoeveel insecten de ouders vangen als er jongen zijn. Milieuvriendelijker insectenbestrijders bestaan er niet.
Lees meer over zwaluwen op het erf of bekijk de informatieve poster.
Kunstnesten
Een paar jaar geleden zijn we gestart met het maken van huiszwaluwnesten. Vervolgens kwam ook de vraag naar boerenzwaluwnesten. Vandaar dat we die nu ook fabriceren. Kunstnesten voor boerenzwaluwen zijn half open kommetjes die in een stal of schuur in een donkere hoek op een plankje of balk kunnen worden bevestigd. Het nest moet wel dag en nacht bereikbaar zijn. De zwaluwen werken het nest zelf verder af met modder, die in de directe omgeving te vinden moet zijn. Ook nestelen boerenzwaluwen graag onder bruggen. Heeft u ook interesse om een huis- of boerenzwaluwnest op te hangen, stuur dan even een mailtje naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.. Ze kosten resp. € 12,50 en € 7,50.