Veelgestelde vragen

Help, bever knaagt in mijn tuin

Bevers hebben een voorkeur voor bepaalde, inheemse bomen. Als je andere soorten plant in de tuin, vinden ze die wellicht minder aantrekkelijk. Voor de zekerheid kan je ook gaas  aanbrengen. (bron zoogdiervereniging)

Beverburcht

In Flevoland bouwt de bever de burcht meestal op het land. De burcht is gebouwd van op elkaar gestapelde takken, waartussen vaak modder en waterplanten zijn aangebracht; de ingang ligt onder water. Een burcht kan een oppervlak van een aantal meters beslaan en enkele meters hoog zijn.  Gangen naar de burcht hebben een diameter van 35 cm. Om overdag te rusten, maakt de bever vaak een leger. Het leger van de bever is een plek met platgetrapte vegetatie of een kuiltje, soms bekleed met houtsnippers. Het territorium beslaat een gebied van 100 meter tot wel drie kilometer langs waterlopen.Territoria van familieleden kunnen elkaar overlappen. Grenzen van het territorium worden met geursporen gemarkeerd met het zogenaamde ‘bevergeil’. Dit heeft een zeer bijzondere geur dat het best omschreven kan worden als een combinatie van schoensmeerolie en een ziekenhuisgeur. Deze geursporen worden afgezet op zelf opgekrabde heuveltjes van modder en/of rottende plantendelen. Deze heuveltjes hebben een onregelmatige vorm, zijn 10 tot 30 cm in doorsnee en 10 cm hoog en komen vooral voor daar waar de bever vaak in en uit het water gaat. Bron: Zoogdierveniging

Voedsel

Bevers zijn vooral 's nachts actief. Overdag brengen ze de tijd voornamelijk slapend door op legers, in holen of in burchten. Bevers houden geen winterslaap maar moeten in de winter soms noodgedwongen een poos in hun hol blijven wanneer er een ijslaag op het water ligt. Ze eten dan van hun aangelegde wintervoorraad twijgen en schors. 's Winters bestaat het voedsel voornamelijk uit bast van houtige gewassen en wortelstokken (b.v. van waterlelie). Van de boomsoorten worden voornamelijk de zachte soorten gekozen zoals populier, wilg en populier. In het zomerseizoen wordt dit menu aangevuld met kruidachtige land- en waterplanten, maar ook boombladeren. Van omgeknaagde bomen worden de zijtakken als wintervoorraad naar de burcht gesleept waar ze onder water worden bewaard. Schors en blad wordt opgegeten. Bron: Zoogdierveniging

Voortplanting

De bever leeft solitair of in een kleine familie en is monogaam. Een familie bestaat doorgaans uit een paar met jongen van dit jaar en die van de voorgaande twee jaren. Na 2 tot 3 jaar zijn bevers volwassen. De bronsttijd is tussen januari en februari. De paring, buik tegen buik, gebeurt in het water. Na een draagtijd van 3½ maand worden tussen april en juli de jongen geboren. Een nest bestaat gewoonlijk uit twee tot vier jongen. De jongen zijn bij de geboorte dichtbehaard en hebben hun ogen open. Na zes weken worden ze gespeend. Pas veel later kunnen ze net zo goed zwemmen en duiken als hun ouders. In de zomer komen de jongen, die in een hol of burcht worden geboren, naar buiten. De ouders zijn erg beschermend en helpen de jongen tijdens uitstapjes door hen voort te duwen bij lastige hindernissen of zelfs in hun voorpoten te dragen. Bij de opvoeding van de jongen worden de volwassen dieren bijgestaan door de jongen van de voorgaande twee jaar. Op 2- tot 3-jarige leeftijd verlaten de jonge bevers, net voor de geboorte van een nieuw nest, het ouderlijk territorium en gaan ze op zoek naar een eigen leefgebied. De gemiddelde levensduur is 8-12 jaar, maximaal 35 jaar.  Bron: Zoogdierveniging

Manier van tellen

Manier van tellen.

Vleermuisvriendelijk bouwen

 Voor wie te maken heeft met bouw, renovatie van gebouwen waar vleermuizen in (kunnen) huizen is deze folder interessant.

Vleermuiskasten

Vleermuiskasten heb je in vormen en maten. René Spaargaren uit Almere is nu bezig om hele grote kasten op te hangen met als doel ook ruimte te bieden aan kraamkolonies van boombewonende vleermuizen. René wil graag grote aantallen vrouwtjes van watervleermuis, grootoorvleermuis of rosse vleermuis gedurende de lente in zijn kast hebben. Reden om een kast te bouwen met veel verschillende klimaatzones en eentje waar tientallen vleermuizen in kunnen hangen.

De meeste vleermuiskasten, die opgehangen worden, hebben een veel kleiner formaat. Die kasten zijn veel minder geschikt als kraamverblijf, waar tientallen vrouwtjes tegelijk gebruik van maken. Ze dienen vaak als plek voor een kleine groep mannetjes of als paarplaats. Het is meestal de boombewonende ruige dwergvleermuis die zo’n kast bezet. Het is de ‘neef’ van de gewone dwergvleermuis, die de meeste mensen in hun tuin zien vliegen (en die houten kasten nauwelijks gebruikt).De ‘ruige’ is een bijzondere vleermuissoort ,omdat er in Nederland gedurende de zomer geen (of nauwelijks) vrouwtjes aanwezig zijn. De vrouwtjes wonen in deze periode in oostelijk Europa (Estland, Litouwen, Polen) en komen voor de paring en overwintering richting Nederland. Tijdens de trekperiode verdubbelt het aantal ruige dwergvleermuizen in Nederland en, net als bij de  vogels, vindt de trek vooral langs de kustlijn plaats. 

Vleermuizen in de stad

Ooit gerealiseerd dat er in je dorp of stad, naast het aantal menselijke bewoners, ook een groot aantal vleermuizen voorkomt? Verstopt in de spouwmuur wachten ze totdat alle mensen in de schemer naar binnengaan om vervolgens de stad over te nemen.

In Flevoland  is het vooral de gewone dwergvleermuis die veel voorkomt. Rond deze tijd vliegen de jongen van de vleermuis mee als de kraamkolonie met vrouwtjes in de schemering uitvliegt. Het aantal uitvliegende dieren neemt dus in deze periode toe.

Energieneutraal bouwen en renoveren is tegenwoordig gewenst. Alle spleten en kieren in huizen moeten dan natuurlijk verdwijnen. Willen we onze medebewoners dus blijvend onderdak bieden, dan zal voorafgaand aan de verbouwing ook bepaald moeten worden waar de gewone dwergvleermuis in het energieneutrale gebouw een plek krijgt. Met woningbouwverenigingen wordt nu nagedacht op welke manier dit het makkelijkst kan.  Waar kunnen spleten en kieren bewust gecreëerd worden zonder dat dit effect heeft op het energiehuishouden  en die de dieren wel goed kunnen gebruiken? 

De Oostvaardersplassen is slechts beperkt openbaar toegankelijk. Met name in het moerasdeel komen weinig mensen. Dit heeft tot gevolg dat er van dit gebied ook weinig waarnemingen zijn van planten en dieren en het dus lastig is om goede afwegingen te maken in het beheer van het gebied.  Eén van de soortgroepen met daarin veel zwaar beschermde soorten zijn de ‘vleermuizen’. Reden om deze diergroep eens nader te onderzoeken. Zeker omdat de meervleermuis net buiten de Oostvaardersplassen haar enige Flevolandse kraamkolonie heeft en dus waarschijnlijk veel jaagt in dit natuurgebied. Uitgerust met batloggers is tweemaal een bezoek gebracht aan de Oostvaardersplassen waarbij langs drie verschillende routes de vleermuizen in kaart zijn gebracht. Twee routes per kano en een route per auto. Batloggers registreren de geluiden van de vleermuizen en nemen deze op. Op een later tijdstip kunnen deze geluiden geanalyseerd worden.

Nu is duidelijk geworden dat de Oostvaardersplassen veel ruige dwergvleermuizen herbergt en dat deze soort in de drogere gebieden én ook midden op de grote plassen jagend is waar te nemen. De meervleermuis beperkt zich tot de plassen van de Oostvaardersplassen en dan in het bijzonder in het oostelijke deel (dichtst bij de bekende verblijfplaats). Duidelijk is geworden dat de meervleermuis voornamelijk in de beschutte delen van het gebied gevonden wordt: gebieden met een glad wateroppervlak bieden de meervleermuis blijkbaar goede kansen om te jagen.

Enkele jaren geleden is er ook onderzoek gedaan naar de verspreiding van de meervleermuis en  naar de effecten van verschillende kleuren licht op het gebruik van de ruimte.